Nhiều người có thể không biết chức năng CTCSS /
a. Bảo vệ kênh liên lạc bằng CTCSS
CTCSS là viết tắt của Continous Tone Code Squelcch System. Có tác dụng làm giảm khó chịu cho người nghe qua giao tiếp bộ đàm khi nhiều nhóm cùng sử dụng một kênh tần số. Tạo ra nhiều nhóm liên lạc khác nhau khi sử dụng một kênh tần số. Hai máy bộ đàm muốn liên lạc được với nhau phải đảm bảo tần số phát của máy này phải bằng tần số thu của máy khác. Ngoài ra, CTCSS còn giúp tránh được hiện tượng nhiễu đồng kênh.
Cơ chế hoạt động:
- Tại đầu phát:
Mạch lọc thông sẽ có nhiệm vụ loại bỏ những tín hiệu nằm trong dải 0-300MHz. Đồng thời, bộ điều khiển CTCSS cũng tạo ra tín hiệu ở tần số đã được thiết lập ứng với kênh liên lạc. Tín hiệu CTCSS được kết hợp với tín hiệu âm thanh được đưa đến khối xử lý phát tín hiệu trên kênh truyền.
- Tại đầu thu:
Sau khi thu và xử lý tín hiệu từ kênh truyền, sau đó bộ điều khiển CTCSS sẽ tạo ra tín hiệu CTCSS đã được thiết lập so sánh với tín hiệu CTCSS thu được. Nếu tín hiệu CTCSS thu được bằng tín hiệu CTCSS đã được thiết lập, mạch so sánh sẽ điều khiển bộ khuyếch đại âm thanh để đưa tín hiệu ra loa. Ngược lại, nếu tín hiệu CTCSS thu được không có hoặc khác với tín hiệu CTCSS đã được thiết lập, nó sẽ điều khiển hệ số khuyếch đại bằng 0 để ngăn không cho tín hiệu ra loa.
b. Bảo vệ kênh liên lạc bằng tín hiệu DCS
DCS là viết tắt của Digital Code Squelch. Về cơ bản DCS cũng tương tự như CTCSS. Chỉ khác ở chỗ: Quá trình phát tín hiệu DCS không liên tục. Nó được thực hiện ngay khi người sử dụng ấn và thả phím “PTT”. Khi nhấn PTT. mã DCS được truyền để xác nhận kết thúc phiên phát. Quá trình phát không liên tục nên ít ảnh hưởng đến tín hiệu âm thành khi đàm thoại. Đồng thời DCS có thể mã hóa được nhiều mã hơn so với CTCSS.
Để hiểu thêm về mối quan hệ của các máy bộ đàm khi dùng chung kênh liên lạc giữa hai hay nhóm nhiều người với nhau. Chúng tôi đưa ra sơ đồ như hình bên dưới:
Trong cùng một nhóm khi sử dụng chung một kênh tần số. Nếu máy phát không được cài mã CTCSS/DCS thì những máy thu còn lại chỉ những máy không cài mã CTCSS/DCS mới có thể nhận và nghe được tín hiệu âm thanh. Những máy đã được cài đặt mã hóa CTCSS/DCS thì tuyệt đối không nghe được tín hiệu âm thanh.
Mặt khác, trong trường hợp máy phát tín hiệu là máy được cài một mã CTCSS/DCS bất kì, thì mọi máy trong cùng nhóm đó có thể không hoặc có mã CTCSS/DCS (với điều kiện máy thu phải trùng với mã CTCSS/DCS của máy phát) đều có thể nghe được tín hiệu âm thanh.
Điều này sẽ giúp ta có được nhiều nhóm liên lạc khác nhau khi sử dụng một kênh tần số.
